Telefonla çiçek sulama

Telefonla çiçek sulama
Giriş ve Amaç

Yaşadığımız mekânların vazgeçilmez süslerinden biri olan çiçeklerden, tatile çıkmak gibi sebeplerle uzun süreli ayrı kalındığında, onları susuz bırakma endişesi doğmaktadır. Böyle durumlarda genellikle insanlar, evinin anahtarını komşusuna ya da bir yakınına bırakmak zorunda kalmaktadır. Bu yolu tercih etmeyenler ve böyle bir imkanı olmayanlar, çiçeklerini ya yanlarında götürüyor ya da hiçbir garantisi olmayan yöntemlerle evinde bırakarak kaderine terk ediyorlar. Hatta sırf bu yüzden canlı çiçek beslemekten çekinenlerin mevcut olduğu bilinmektedir. Başta basit olarak görülen fakat iş başa geldiğinde kara kara düşündüren bu konuya, garantili bir sistemle çözüm önerilmektedir. Yıllar önce seyredilen bir bilim kurgu filminden esinlenerek yola çıkılan projede uzun süreli evden ayrı kalındığında evde kimse yokken bile çiçeklerin sulanabilmesi amaçlanmaktadır. Bu işlem, önceden kurulan bir sisteme dışarıdan telefon etmek suretiyle yapılmaktadır. Çalışması garantili olduğu için de gönül rahatlığı ile kullanılabilmektedir.

Böyle bir sisteme duyulan ihtiyaç ve sistemin kullanılabilirliliğini araştırmak için,değişik kesimlerden kişilerle bir anket çalışması yapılmıştır. Araştırmanın sonuçları projemizi destekler mahiyettedir. Anket sonuçları ayrıca bir rapor olarak çıkarılmıştır.

Yöntem

Evden ayrılmadan önce, pratik olan sistem, saksılarla birleştirilir ve telefon kablosu cihaza takılır. Çiçekler hangi periyotta sulanıyor ise, o zaman geldiğinde bulunduğumuz yerden evin telefon numarası çevrilir, gelen mesajdan sonra, önceden kendimizin tespit ettiği şifre kodlanır ve telefon kapatılır. Telefon hatlarında var olan enerjiden yararlanılarak oluşturulan sisteme, dışarıdan telefon edildiğinde, gelen sinyal, elektronik kumanda devresini çalıştırır. Kumanda devresi, elektrik motorunu harekete geçirir. Bidondaki su, pompa motorunun yardımıyla saksılara aktarılır. Su pompalama işlemi, sistemde bulunan ayar düğmesi ile önceden tespit edilen süre kadar devam eder. Suyun debisi de pompa motorunun çıkışında bulunan dağıtıcılardaki musluklar yardımıyla önceden ayarlanmıştır. Sulama işlemi bittiğinde sistem ilk halini alır ve bir sonraki aranmaya hazır hale gelir.

Sistem bilinen sabit telefon hattıyla çalıştığı için, başkaları da telefon etmiş olabilir ve çiçekler bizim dışımızda da sulanabilir. Böyle bir olumsuzluğu gidermek ve sistemin, başkalarının da aramalarında çalışmaması için, elektronik kumanda devresinin önüne bir şifre cihazı yerleştirilmiştir. Telefon edildiği esnada elektriklerin kesik olabileceği göz önüne alınarak, sistem kesintisiz DC güç kaynağından beslenmektedir. Sistemin akış diyagramı aşağıdaki gibidir

Materyal

Sistemin özünü oluşturan elektronik kumanda devresinde, tetikleme, zamanlama ve anahtarlama işlemleri için; transistör, kondansatör, direnç, diyot, röle gibi uygun seçilmiş elemanlar kullanılmıştır. Kesintisiz DC. güç kaynağında, gerilim düşürme, doğrultma, filtre, regüle ve anahtarlama işlemleri için; akü, transformatör, transistör, diyot, direnç, kondansatör, röle gibi elemanlar kullanılmıştır. Suyu depolamak için, bidon; pompalamak için, elektrik motoru; dağıtmak için, musluklu kollektör ve hortumlar kullanılmıştır. Hortumları saksılara tutturmak için mandaldan yararlanılmıştır.

Elektronik devreleri tasarlamak, dizayn etmek ve test etmek için de; Avometre, kronometre, dereceli silindir ve osilaskop gibi ölçü aletleri kullanılmıştır.

Bulgular

Projeye, ilk önce Türk Telekom’un telefon hatlarında var olan enerjinin ölçülmesiyle başlandı. Hatlarda sürekli olarak DC. 48 Voltluk bir gerilim mevcuttur. Dışarıdan telefon edildiğinde DC. gerilimin üzerine, AC. 70 Volt sinyal gelmektedir. İşte bu sinyal bizim devremizde tetikleme işlemi görmektedir. Telefon hatlarındaki enerjiden en fazla 160 mA akım çekilebilmekte, daha fazla çekilmek istediğinde gerilim sınırlandırılmakta ve kesilmektedir. Kullandığımız elektrik motoru, 1 A’den fazla akım çektiğinden, sistem harici bir kaynakla beslenmektedir. Telefon hatları daima çalışır durumda olmasına rağmen, elektrik kesintilerinde pompa motoru çalışamayacağından, çiçeklerin sulanmasını garantiye almak için besleme kaynağına, akü ilave edilerek güç kaynağı kesintisiz hale getirilmiştir. Sistem, telefon edildiği esnada elektrikler yoksa bile kusursuz çalışmaktadır.

Kurulu sisteme bağlı olan telefon hattını herkesin arayarak çalıştırması ve çiçeklerin istenmeden sulanması riskini önlemek için şifre cihazı kullanılmıştır. Sistemde şifre cihazı yokken, sistem her aramada çalışarak çiçekleri sulamaktadır. Şifre cihazı bağlandığında, telefon numarası çevrildikten hemen sonra “şifre giriniz” mesajı gelmektedir. Doğru şifrenin girilmesi halinde sistem hemen çalışmaya başlamaktadır. Doğru şifre girildikten hemen sonra telefon kapatılabilir. Hemen kapatılması veya beklenmesi sonucu etkilememektedir. Yanlış şifre girildiğinde ise “yanlış şifre tekrar deneyiniz” mesajı gelmektedir. Bu sırada sistem çalışmamıştır. Şifre yanlış olarak girildiğinde veya şifre girilmeyip beklendiğinde 20 sn sonra “hattı kapatıyorum” mesajı gelmekte ve hat kesilmektedir. Şifre doğru yada yanlış girilsin, sistem çalışsın veya çalışmasın 20 sn sonra sistem tekrar çalışmaya hazır hale gelmektedir.

Çiçeklerin sulanma süresi için bir zamanlama devresi kurulmuş ve ayar düğmesi dışarıya çıkartılarak, kullanıcıya ayarlama imkanı verilmiştir. Sistemin çalışma süresi çok çeşitli aralıklarda ayarlanabilir. Bu sistemimizde 37 sn ile 180 sn arasında zaman ayarı yapılabilmektedir. Bu süre sulanacak çiçeklerin azlığı veya çokluğu, saksıların küçüklüğü veya büyüklüğü dikkate alınarak ayarlanabilmektedir. Aynı zamanda pompa motorunun çıkışındaki dağıtıcıda bulunan musluklar yardımıyla, suyun debisi ayarlanabilmekte, özellikle küçük saksılara az su gitmesi sağlanabilmektedir. Bütün bu ayarları yapabilmek için, elektronik kumanda devresine konan başlatma ve durdurma butonları sayesinde manuel olarak sistem çalıştırılıp test edilebilmektedir. Bu sistem için ölçülmüş örnek bazı değerler şöyledir :

D.No Süre (sn) Su Miktarı (ml)

1 37 130

2 60 200

3 90 300

4 120 400

5 180 600

Ortalama büyüklükteki bir saksı (7 numara) için bir sulamada 200 ml su kullanıldığı düşünülür ve çiçekler haftalık periyotta sulanırsa, 10 çiçeğin bulunduğu bir evde bir aylık su ihtiyacı 8 litreyi geçmemektedir. Bu örnek dikkate alındığında, su depolamak için çok büyük bidonlara da ihtiyaç yoktur. Evden uzak kalınan süre ve saksı sayısına göre depo edilecek su miktarı kolayca tespit edilebilir.

Sistem; hem şehir içi, hem şehirler arası, sabit yada cep telefonu ile yapılan her türlü aramada çalışarak olumlu sonuç vermektedir. Aramak için 5 sn süre yetmekte ve az kontör harcamaktadır. Aranılan telefona ise bu işten dolayı bir ücret tahakkuk etmemektedir.

Tartışma

Ülkemizde hanelerin tamamına yakınında sabit telefon bulunmaktadır. Bu noktadan hareketle böyle bir sistem geniş bir kullanım alanına sahiptir. Aynı zamanda, çiçeklerin sulanmasında telefonlu sistem oldukça güvenli sonuçlar vermektedir. Telefon hattına bağlı olan sisteme, her çeşit telefondan ulaşılıp, telefon numarası ve şifre kodlanarak sonuç alınabilmektedir. Sistem, elektrik kesintilerinde de sağlıklı bir biçimde çalışmaktadır. Sistemin kurulumu da oldukça kolaydır. Çiçeklerin sulanabilmesi için, gitmeden önce sistemi saksılara birleştirmek ve telefon kablosunu cihaza takmak yeterlidir. İklim şartlarına göre, çiçeklerin su ihtiyacı değişse bile sistem her an çalışmaya hazır olduğundan, istenilen zamanda telefon ederek çalıştırabilmekte ve şartlara göre davranılabilmektedir.

Böyle bir sistem sadece deneysel maksatlı kullanılmakla kalmayıp endüstriyel amaçlı da düşünülebilir.

*Bu sistem için Türk Patent Enstitüsüne başvuru yapılmıştır.

Yazan : Hayati Durmus / Elektrik teknikeri