Solenoid vanalar ve çalışma prensipleri

Solenoid vanalar ve çalışma prensipleri
Boyutları, şekilleri ya da modelleri ne olursa olsun, vanalar her sulama sisteminde su akışının regüle edilmesinde kritik bir rol oynarlar. İyi bir dizayn ve bakım için öncelikle tipik bir elektrikli vananın nasıl çalıştığını incelemekte fayda vardır.

Su vananın içine giriş (inlet) kısmından girdikten sonra diyaframın üstünde yer alan odacığa (upper chamber) doğru hareket eder. Diyafram vananın içinde yukarı aşağı hareket ederek vananın açılıp kapanmasını sağlayan yuvarlak, plastik bir malzemedir.

Su, vananın üstündeki bu odacığa dolar, bu arada pilot akış tüneli (solenoid port) aracılığıyla solenoidin alt kısmına kadar ulaşır. Herhangi bir çıkış olmadığı için, su bu bölümde basınçlı hale gelir. Bu anda giriş basıncıyla diyaframın üst bölümündeki basınç eşitlenmiştir. Ancak diyaframın üstündeki alan daha geniş olduğu için, bu bir güç yaratır ve diyaframı aşağıya doğru iter.

Diyaframı kapatan, basınç ile alanın çarpımı olan bu güçtür.
( Güç = Basınç X Alan)

Vanalardaki solenoidler aslında içindeki yay sayesinde ufak bir metal, silindiri (plunger) aşağıda tutarak suyun girmesini engelleyen bir tür elektrikli mıknatıstır. Solenoid manuel olarak ya da bir kontrol cihazı aracılığıyla operasyonel hale getirildiğinde, ufak metal silindiri (plunger) yukarı çeker, böylece su solenoidin altındaki çıkış tünelinden (exhaust port) aşağıdaki vananın çıkış (outlet) bölümüne doğru ilerler. Bunun sonucunda, diyaframın üstündeki güç yok olur. Böylece diyaframın altındaki güç daha kuvvetli hale geldiğinden diyafram yukarı doğru hareket eder.

Su, vananın giriş (inlet) bölümünden çıkış (outlet) bölümüne doğru akışa geçer. Bu hareket solenoidin altındaki çıkış tüneli (exhaust port) açık olduğu sürece devam eder. Solenoidin içindeki ufak metal silindir (plunger) tekrar aşağıya düştüğünde (mıknatıslanma bittiğinde yani kontrol cihazı elektrik akımını kestiğinde), çıkış kanalı kapanır ve daha önce açıklanan basınç diyaframın üst bölümünde tekrar oluşur.

Diyaframın üstündeki güç altındaki güçten daha fazla olduğunda diyafram kapanır, bu da su akışını keser. Tabi ki, otomatik bir sistemde yukarıda anlatılanlar çok çabuk bir şekilde gerçekleşir.

Derleme: Ahmet Aydın (İ.Ü-p.m/90) Ags Sulama